Exordium
Paragraaf 1bOmnes enim hi quos videtis adesse in hac causa iniuriam novo scelere conflatam putant oportere defendi, defendere ipsi propter iniquitatem temporum non audent. Ita fit ut adsint propterea quod officium sequuntur, taceant autem idcirco quia periculum vitant.
Vertaling
Al diegenen die u hier aanwezig ziet zijn weliswaar van mening dat in deze zaak een onrechtvaardige aanklacht, die is uitgedacht met een ongehoorde gemeenheid, afgeweerd moet worden, maar zelf de verdediging voeren durven ze niet vanwege de ongunstige omstandigheden. Daarom zijn ze hier aanwezig om hun plicht te vervullen, maar houden ze hun mond om gevaar te vermijden.
defendi, defendere: Cicero herhaalt het werkwoord (repetitio), maar in een andere vorm. De tegenstelling tussen Cicero en de andere potentiële verdedigers blijft impliciet (adversatief asyndeton); zie thema stijlfiguren.
propterea quod ... idcirco quia: de beweegredenen van de homines nobilissimi worden flink benadrukt ('daarom omdat'). Cicero varieert in zijn woordkeuze.
audent ... officium: Cicero herhaalt etymologisch verwante begrippen (audent – audacissimus; officium – officiosior) aan het begin van §2, een soort dubbele polyptoton (zie thema stijlfiguren). Door middel van dit klankeffect wil Cicero zijn toehoorders deze belangrijke begrippen goed inprenten.
iniuriam novo scelere conflatam: een heel impliciete omschrijving van de aanklacht van vadermoord.
officium: het werd als een plicht van vooraanstaande politici gezien om mensen die beschuldigd waren van een misdrijf, als advocaat bij te staan. Maar de summi oratores denken dat zij genoeg doen als zij zwijgend aanwezig zijn. Cf. ook het commentaar op §10.
quos videtis adesse: lett. 'die jullie zien aanwezig te zijn' d.w.z. 'van wie jullie zien dat ze aanwezig zijn' of 'die, zoals jullie zien, aanwezig zijn'. Lastig te vertalen omdat quos deel uitmaakt van een ondergeschikte constructie (a.c.i.) binnen de relatieve bijzin.
iniuriam ... defendi: a.c.i. afhankelijk van de inf. oportere, op zijn beurt afhankelijk van putant.
novo scelere: novus heeft in het klassiek Latijn vaak een negatieve bijklank (‘vreemd, ongehoord’).
